“Ben je 5 mei vrij?” “Nee, vergeten vrij te vragen.”
Op 5 mei is het Bevrijdingsdag in Nederland. We vieren de vrijheid die we vandaag de dag hebben, de vrijheid waar veel mensen voor hebben gevochten en waar sommigen voor zijn gestorven. Op 5 mei vieren we dat we in 1945 bevrijd zijn van Duitsland. Een belangrijke dag dus. Maar blijkbaar niet belangrijk genoeg om van Bevrijdingsdag een nationale vrije dag te maken. Kun je je vrijheid vieren als je moet werken op 5 mei, als je dus niet vrij bent?
Hoe zit dat nou precies met 5 mei en niet vrij zijn? Bevrijdingsdag is sinds 1990 aangewezen als nationale feestdag, maar dat wil niet zeggen dat je als Nederlander ook een vrije dag hebt. De overheid heeft dit in handen gelegd van de werkgevers. Zij mogen beslissen of je op Bevrijdingsdag vrij hebt of niet. Wel is in veel cao’s vastgelegd dat werknemers in lustrumjaren vrij zijn op Bevrijdingsdag. Dat is eens in de vijf jaar, in 2005 en 2010 hadden werknemers vrij en volgend jaar, in 2015 hebben werknemers vrij, daarna in 2020 en zo verder.
Vieren dat je vrij bent, gaat lastig als je niet vrij hebt van je werk. Eigenlijk best gek dat het niet vanzelfsprekend is dat je op een dag als 5 mei niet vrij bent. Het zit zelfs in de naam BeVRIJdingsdag. 85% van de Nederlanders staat stil bij het vieren van vrijheid. Dit blijkt uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2014 van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Vrijheid is belangrijk. Het is niet vanzelfsprekend en we mogen blij zijn dat we vrijheid hebben. Dat we het ook belangrijk vinden, blijkt uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2014. 77% van de Nederlanders vindt het belangrijk om 5 mei te vieren en daarmee dus ook het vieren van vrijheid. Nick en Simon schreven een liedje over vrijheid, ‘Vrij’ heet het nummer. Een mooie zin uit het liedje is deze: “Jij kunt leven in vrijheid, maar niet iedereen krijgt die kans.” Wij hebben vrijheid, daar mogen we blij mee zijn en daarom is het belangrijk dat we dat vieren en dat we dat kunnen vieren.
Oké, al zou Bevrijdingsdag een nationale vrije dag worden, niet iedereen kan dan vrij zijn. Ziekenhuismedewerkers zullen waarschijnlijk door moeten werken en buschauffeurs en machinisten ook. Maar de meeste Nederlanders zullen wel vrij zijn. En het is eigenlijk toch ook gek dat je op een dag als Bevrijdingsdag, waarbij het gaat om het vieren van vrijheid, niet vrij bent en de enige manier waarop je wel vrij zou kunnen zijn, is door vrij te vragen. Dat is toch raar?!
Ik feliciteer de auteur van het artikel