Wat altijd was te zien, maar wat je nooit zag
Gert de Graaff. Een kunstenaar op het gebied van beeld. Hij geeft o.a. trainingen in beeldgrammatica en laatst gaf hij mij en mijn medestudenten een gastcollege. De Graaff heeft een duidelijke visie op wat wel en wat niet werkt qua beeld. Zo liet hij tal van voorbeelden zien van journaals die volgens hem niet goed gebruik hadden gemaakt van hun beeldmateriaal.
Maar niet alleen journaals kwamen aan bod, ook films, series en campagnefilmpjes van politieke partijen. Zo ook die van Sybrand Buma van het CDA. Toen ik het filmpje voor de eerste keer te zien kreeg, had ik na twintig seconden mijn aandacht er al niet meer bij. Toen we het filmpje nog een keer te zien kregen, was ik wel geboeid. Dat kwam doordat De Graaff de ‘fouten’ aanwees die er in het filmpje te zien zijn.
Hieronder het filmpje van Buma.
Wat je waarschijnlijk niet zag en ik eerst ook niet: Buma fietst de eerste paar keren van rechts naar links, op een gegeven moment fietst hij van links naar rechts. Het lijkt dan net alsof hij weer terug gaat. Een andere fout: de boodschap van het filmpje is ‘samen kunnen we meer’, maar hoeveel shots zijn er wel niet waar geen mensen in te zien zijn? Buma zelf wordt vaak scherp in beeld gebracht en de achtergrond wazig, daardoor lijkt het niet als een geheel en helemaal niet als ‘samen’. Deze punten waren je waarschijnlijk niet opgevallen, mij ook niet.
Welk filmpje mij nou het meest bij is gebleven, is het reclamefilmpje van IKEA over een nieuw lampje. Dat is deze:
Het filmpje is bedoeld als reclame voor een nieuwe lamp, maar de meeste mensen, ik in ieder geval wel, zullen het ‘zielig’ vinden voor het oude lampje dat weg moet. Wie had ooit gedacht dat je medelijden kunt hebben met een lamp. De Graaff benoemde ook nog een aantal aspecten waardoor dat gevoel versterkt wordt. Op een gegeven moment is het oude lampje gebogen, hij heeft het opgegeven. Er worden ook nog andere lampen in beeld gebracht, die mogen wel blijven. De muziek zorgt ook voor een ‘zielig’ gevoel. De Graaff zelf was volgens mij ook onder de indruk van het filmpje. Hij zag laatst een soortgelijk lampje staan naast een vuilniszak en heeft het mee naar huis genomen.
De Graaff heeft mij het een en ander bijgebracht op het gebied van beeldkeuze. Toch, als ik een film kijk, dan kijk ik ter ontspanning en dan let ik niet op de beeldgrammatica van de film. Als ik dat zou doen, dan zou ik het verhaal niet meer goed kunnen volgen en dat vind ik zonde.